Psychoterapia sensomotoryczna, opracowana przez Pat Ogden, to nowoczesny model terapeutyczny, który łączy psychologię, neurobiologię i pracę z ciałem w leczeniu traumy, zaburzeń emocjonalnych i problemów psychicznych. Jest szczególnie skuteczna w przypadkach, gdy tradycyjne terapie rozmową okazują się niewystarczające. Model ten opiera się na założeniu, że traumatyczne doświadczenia oraz przewlekłe stresy są zapisywane nie tylko w umyśle, ale także w ciele, i to właśnie ciało odgrywa kluczową rolę w procesie zdrowienia.
KLUCZOWE ZAŁOŻENIA PSYCHOTERAPII SENSOMOTORYCZNEJ
Ciało jako pamięć traumy: Psychoterapia sensomotoryczna uznaje, że traumatyczne doświadczenia pozostawiają ślady w układzie nerwowym i w ciele. Mogą to być napięcia mięśniowe, zaburzenia postawy, problemy z oddechem czy inne fizyczne objawy, które utrzymują stan aktywacji lub dysregulacji
Integracja ciała i umysłu: w tym podejściu praca z ciałem jest kluczowa, ponieważ umożliwia dostęp do zapisanych w nim wspomnień i mechanizmów obronnych. Celem jest przywrócenie równowagi psychofizycznej poprzez pracę
z odczuciami cielesnymi, ruchem i świadomością ciała
Zasada „od dołu do góry”: terapia skupia się na pracy z ciałem (reakcje somatyczne i odruchowe), które wpływa na mózg emocjonalny (układ limbiczny) i wreszcie na poziom poznawczy (kora mózgowa). W ten sposób proces zdrowienia zaczyna się od regulacji na poziomie fizjologicznym
JAK DZIAŁA PSYCHOTERAPIA SENSOMOTORYCZNA?
Rozpoznawanie reakcji ciała: Pacjent uczy się identyfikować i rozumieć sygnały płynące z ciała, takie jak napięcia mięśniowe, odczucia somatyczne, czy reakcje autonomiczne (np. przyspieszone tętno, pocenie się)
Zatrzymanie i regulacja reakcji: Terapia umożliwia pacjentowi naukę świadomego regulowania reakcji stresowych
i odruchów obronnych, które wcześniej działały automatycznie, takich jak zamrożenie, unikanie czy nadmierna reakcja walki/ucieczki
Praca z ruchem i postawą: psychoterapia sensomotoryczna wykorzystuje zmiany w postawie, ruchu i napięciu mięśniowym, aby modyfikować emocjonalne i psychiczne reakcje na stresory. Przykładowo, zmiana pozycji ciała może pomóc pacjentowi poczuć większe bezpieczeństwo lub kontrolę
Tworzenie nowego doświadczenia: celem terapii jest tworzenie nowych, pozytywnych doświadczeń sensorycznych
i emocjonalnych, które zastępują negatywne wzorce zapisane w ciele w wyniku traumy
